معنی آخال ، کبا

خاکروبه

خاکروبه

خاکروبه

آشغال

کبا. [ک َ] (اِخ) موضعی است در بطحان. (منتهی الارب) (معجم البلدان).

کبا. [ک ِ] (ع اِ) خاک روبه. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد). تثنیه کِبَوان. (اقرب الموارد). و کِبوان. (منتهی الارب). ج، اکباء. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد). || سرگین جای. مزبله. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد). ج، کبوان و اکباء. (اقرب الموارد). || خاک بر روی زمین افتاده. (منتهی الارب).

آخال. (اِخ) نام شهری. و رجوع به آخال تزیخه و آخال تکه شود.

آخال. (اِ) سقط. افکندنی. نابکار. حشو. فضول. بدترین چیزی. (فرهنگ اسدی، خطی). و این کلمه صورتی از آشغال متداول امروز است:
از عمر نمانده ست برِ من مگر آمرغ
در کیسه نمانده ست بمن بر مگر آخال.
کسائی مروزی.
از بس گل مجهول که در باغ بخندید
نزدیک همه کس گل معروف شد آخال.
فرخی.
ای مشکفشان زلفین ای غالیه گون خال
با هر دو بود غالیه و مشک چو آخال.
قطران.
جاهی و جلالی که بصندوق درون است
جاهی و جلالی است گران سنگ و پرآخال.
ناصرخسرو.
|| تراشه ٔ چوب و قلم و خس و خاشاک و رُفته ٔ جاروب:
دامن تردامنان عقل در آخال کش
ساعد هودج کشان عشق پر خلخال کن.
سنائی.
|| جُفاء. جفال. آب آورد:
دُرِّ معنی در بن دریای عزلت جای ساخت
وز پی دعوی بروی آبها آخال ماند.
سنائی.
و رجوع به آشغال شود.

آخال تزیخه. [ت ِ خ َ] (اِخ) شهری است در گرجستان بر ساحل پسخوچای دارای شانزده هزار سکنه که قسمتی از آن ارمنی باشد.

آخال تکه. [ت ِک ْ ک َ] (اِخ) نام واحه ای از ترکستان روس در دامنه ٔ قبه داغ، و رود اترک از آنجا گذرد.

‎ آخال، آخالدان، تراشه سونش

سقط، افکندنی، فظول

خاکروبه، آشغال،
خاشاک،
هرچیز دورافکندنی: از بس گل مجهول که در باغ بخندید / نزدیک همه‌کس گل معروف شد آخال (فرخی: ۲۱۸)،

خاکروبه، آشغال، هر چیز دورانداختنی. [خوانش: (اِ.)]

آشغال، خاشاک، خاکروبه، زباله

655